Trening sportowy

Wpływ ćwiczeń pilates na sprawność fizyczną i psychologiczną sportowców

Autor: Szymon Gutowski, fizjoterapeuta   |   2 marca, 2025
pilates cover cz.2

Czy pilates może przynieść szczególne korzyści sportowcom? Sportowcy nieustannie się rozwijają, a ich wyniki odzwierciedlają ten ciągły proces. Poprzez analizę i zrozumienie zmian w wynikach zawodników oraz wdrożenie odpowiednich strategii treningowych, trenerzy mogą pomóc swoim podopiecznym progresować ich umiejętności i potencjał sportowy, a także zadbać o dobre samopoczucie psychiczne.

Rywalizacja sportowa na poziomie krajowym, międzynarodowym czy olimpijskim wymaga od trenerów naukowego podejścia oraz wszechstronnych metod, które maksymalizują wydajność zawodników. Kluczową rolę odgrywają programy treningowe łączące odpowiedni trening siłowy i kondycyjny. Siła mięśni poprawia kluczowe umiejętności sportowe, takie jak skakanie, sprint czy zmiana kierunku, a zwiększona wydolność fizyczna zmniejsza ryzyko kontuzji.

Coraz częściej pilates staje się integralnym elementem takich programów treningowych, wspierając poprawę wydolności, precyzji ruchów i zapobieganie urazom. Dzięki swojej wszechstronności pilates nie tylko rozwija indywidualne umiejętności sportowców, ale również przyczynia się do ich ogólnego dobrostanu psychofizycznego. To z kolei przekłada się na osiąganie lepszych wyników – zarówno w sportach drużynowych, takich jak piłka nożna czy siatkówka, jak i w dyscyplinach indywidualnych, np. w tańcu czy gimnastyce.

Spis treści:

  1. Korzyści z ćwiczeń pilates dla sportowców różnych dyscyplin
  2. Wpływ ćwiczeń pilates na zdrowie i kondycję sportowców
  3. Zalety ćwiczeń pilates – podsumowanie

Korzyści z ćwiczeń pilates dla sportowców różnych dyscyplin

Wykazano, że ćwiczenia pilates mają pozytywny wpływ na wydajność sportową w różnych dyscyplinach, w tym:

  • karate i krykiet: poprawa równowagi i wzmocnienie mięśni głębokich,
  • baseball: zwiększenie masy mięśniowej, siły ciała i barków oraz poprawa stosunku siły mięśni kulszowo-goleniowych do mięśni czworogłowych uda,
  • badminton: znacząca poprawa dynamicznej równowagi kończyn dolnych, zwinności, siły i koordynacji, co przekłada się na lepszą wydajność,
  • siatkówka: poprawa elastyczności, wytrzymałości mięśniowej oraz umiejętności serwowania i precyzji strzałów,
  • taniec: zwiększenie siły, elastyczności oraz stabilności posturalnej,
  • piłka nożna: zwiększenie elastyczności mięśni kulszowo-goleniowych,
  • łucznictwo: ułatwienie równowagi statycznej i dynamicznej,
  • sprint: zwiększenie poziomu VO2 max oraz wydajności sprintu.

Pilates, dzięki swojej wszechstronności i możliwości dostosowania do indywidualnych potrzeb, może wspierać sportowców na różnych poziomach zaawansowania, przyczyniając się zarówno do poprawy wyników, jak i zmniejszenia ryzyka kontuzji.

baner_alab_sport_PILATES I JOGA

Wpływ ćwiczeń pilates na zdrowie i kondycję sportowców

Metoda pilates oferuje wszechstronną pomoc w rozwoju zarówno fizycznym, jak i psychicznym sportowców różnych dyscyplin. Kluczowe korzyści,to:

  • różnorodność i wszechstronność – pilates rozwija szeroki zakres umiejętności fizycznych i psychicznych dzięki różnorodnym ćwiczeniom, które angażują całe ciało,
  • świadomość ciała – badania pokazują np., że 12-tygodniowy trening pilates wyraźnie pomógł sportowcom w poprawie rozpoznawania doznań cielesnych i stanów emocjonalnych, ostatecznie poprawiając zarówno sprawność fizyczną, jak i psychiczną. W porównaniu z grupą kontrolną uczestnicy w grupie ćwiczącej pilates zgłaszali znacznie niższy poziom zmęczenia psychicznego, a także zmniejszone wyczerpanie emocjonalne i depersonalizację. Ponadto doświadczyli znacznej poprawy uczuć jasności umysłu, spokoju, radości, witalności i pewności siebie,
  • lepsza kontrola oddechu pilates uczy świadomego oddychania, co zwiększa wytrzymałość i wydajność podczas treningów i zawodów,
  • poprawa postawy – ćwiczenia pilates pomagają sportowcom znaleźć harmonię mięśniową, co prowadzi do lepszej redystrybucji ciężaru ciała i poprawy równowagi,
  • stabilizacja i siła mięśni głębokich trening na niestabilnych powierzchniach, takich jak reformer czy poduszki proprioceptywne, wzmacnia mięśnie głębokie, zapewniając stabilność kończyn i rdzenia, co jest kluczowe w większości dyscyplin sportowych,
  • zwiększenie elastyczności i siły pilates zwiększa elastyczność mięśni, w tym ścięgien podkolanowych, oraz wzmacnia obręcz barkową, co zmniejsza ryzyko kontuzji podczas intensywnych ruchów, takich jak serwowanie czy skakanie,
  • równowaga i koordynacja ćwiczenia pilates wymagają zaangażowania w równowagę statyczną i dynamiczną, co przekłada się na lepszą zwinność i kontrolę na boisku,
  • funkcjonowanie psychologiczne – pilates poprawia uważność, redukuje stres, lęk i objawy depresji, a także zwiększa jakość snu, koncentrację i poziom energii. Jest skutecznym narzędziem do budowania odporności psychicznej, szczególnie ważnej dla sportowców na wysokim poziomie,
  • aktywacja nerwowo-mięśniowa badania wskazują, że wzmocnienie mięśni tułowia (rdzenia) przekłada się na większą siłę kończyn górnych i dolnych. Kontrola postawy jest kluczowa w dyscyplinach takich jak siatkówka, gdzie wymagana jest dynamiczna reakcja na sytuacje meczowe,
  • trwałe efekty pilates, jako narzędzie wsparcia funkcjonalnego, przynosi trwałe korzyści w zakresie zdrowia fizycznego i psychicznego, poprawiając ogólną wydolność sportowców i zmniejszając napięcie wywołane stresem.

Pilates to kompleksowe podejście, które wspiera rozwój sportowców na wielu poziomach, czyniąc go nieocenionym narzędziem w nowoczesnym treningu sportowym.

Sprawdź też: Wpływ treningu pilates na zdrowie

Zalety treningu pilates – podsumowanie

Różnorodne badanie wyraźnie pokazuje ogólne korzyści treningu pilatesu zarówno pod względem fizycznym, jak i psychologicznym u sportowców. Ćwiczenia te wpływają na poprawę kontroli bólu, postawy ciała, elastyczności, siły mięśniowej, wytrzymałości, składu ciała, równowagi statycznej, umiejętności motorycznych oraz specyficznych aspektów różnych dyscyplin sportowych.

Trenerzy i specjaliści ds. wydajności sportowej mogą wykorzystać pilates jako skuteczne narzędzie wspierające rozwój fizyczny i psychiczny sportowców. Włączenie tych ćwiczeń do programów treningowych pomaga promować prawidłową postawę, zmniejszać ryzyko kontuzji oraz zwiększać efektywność treningu, co przyczynia się do maksymalizacji osiągnięć sportowych.

Dzięki wszechstronności, łatwości integracji z innymi formami treningu oraz pozytywnemu wpływowi na ogólne samopoczucie, pilates jest obiecującą formą aktywności fizycznej, którą można połączyć z programem treningowym dla zawodników wielu dyscyplin. Jego zastosowanie pozwala na bezpieczne i efektywne rozwijanie umiejętności, wspierając sportowców na drodze do wykorzystania ich pełnego potencjału.

Bibliografia

  1. Das, S. C., & Singh, L. S. (2018). Effects of Pilates exercises on health and fitness. Global Conference on Physical Education and Sports Sciences – 2018. Indian Federation of Computer Science in Sports, Journal of Physical Education & Sports Sciences. University
  2. College of Physical Education and Sports Sciences, Acharya Nagarjuna University., DOI:10.13140/RG.2.2.20578.45762,https://www.researchgate.net/publication/349926428_Effects_of_Pilates_Exercises_on_Health_and_Fitness
  3. Yilmaz, O., Soylu, Y., Kaplan, T., & Taskin, M. (2023). How Pilates exercises affect sports performance? A systematic review. Turkish Journal of Physiotherapy and Rehabilitation, 34(3), 367-373. https://doi.org/10.21653/tjpr.1211347
  4. Tafuri, F.; Latino, F.; Mazzeo, F. Effects of Pilates Training on Physical, Physiological and Psychological Performance in Young/Adolescent Volleyball Players: A Randomized Controlled Trial. Educ. Sci. 2024, 14, 934. https://doi.org/10.3390/educsci14090934
  5. Campos RR, Dias JM, Pereira LM, Obara K, Barreto MS, Silva MF, Mazuquin BF, Christofaro DG, Fernandes RA, Iversen MD, Cardoso JR. Effect of the Pilates method on physical conditioning of healthy subjects: a systematic review and meta-analysis. J Sports Med Phys Fitness. 2016 Jul-Aug;56(7-8):864-73. Epub 2015 May 25. PMID: 26004043.
PODZIEL SIĘ TYM ARTYKUŁEM