Pinoterapia, znana także jako pinopresura, to zaawansowana metoda terapeutyczna opracowana przez polskiego ortopedę traumatologa, Radosława Składowskiego. Metoda skupia się na leczeniu głównie schorzeń ortopedycznych. Bazuje na autorskiej koncepcji Pięciu Układów Regulacyjnych (z ang. Five Regulatory Systems concept – FRSc). W leczeniu schorzeń narządu ruchu wykorzystuje specjalne narzędzia tzw. piny i katy.
Spis treści:
- Na czym polega pinoterapia?
- Wskazania do zabiegu pinoterapii
- Przeciwwskazania do pinoterapii
- Pinopresura – możliwe skutki uboczne
- Pinoterapia – jak wygląda zabieg?
- Efekty pinowania
Na czym polega pinoterapia?
Autorska koncepcja dr. Składowskiego czerpie zarówno z wiedzy lekarskiej zachodniej jak i wschodniej, wplatając podstawy akupresury, akupunktury, refleksoterapii czy masażu. Jest klasyfikowana jako terapia manualna, która ma aktywny, fizyczny wpływ na tkanki pacjenta.
Pinoterapia działa poprzez pobudzenie wybranych ośrodków nerwowych na skórze. Dzięki pobudzeniu za pomocą pinów i katów następuje redukcja nadmiernych napięć mięśniowych, zmniejszenie bólu, a co za tym idzie poprawa ruchomości w obrębie tkanek miękkich i stawów. Czym są piny i katy?
- Piny – podłużne narzędzia przypominające długi gwóźdź. Z jednej strony jest ostry, a z drugiej ma płaski tępy koniec. Piny wykonane są ze stali chirurgicznej lub mosiądzu. Służą do ostukiwania tkanek w celu stymulacji i/lub poprawy krążenia oraz do punktowej kompresji powięziowych punktów tkliwości.
- Katy – podłużne i szerokie narzędzie przypominające spłaszczoną łyżkę do butów ma dwa końce o różnych funkcjach. Jedna tępo zakończona służy do stymulacji więzadeł poprzez ucisk lub powięzi poprzez pocieranie. Druga ostrzejsza działa na podstawie kompresji punktów pobudzenia, wyciszając pobudzenie układu nerwowego
Terapeuci wykorzystują wiedzę teoretyczną koncepcji Pięciu Układów Regulacyjnych (FRSc), aby sklasyfikować pacjenta i dostosować dla niego odpowiednie techniki terapii. Jest to holistyczna metoda leczenia, która zakłada poszukiwanie przyczyny problemu, a nie tylko zniwelowanie objawu. Dlatego nie zawsze obszar odruchowego oddziaływania pinami będzie taki sam jak obszar bólu pacjenta.
Wskazania do zabiegu pinoterapii
Pinoterapia jest polecana osobom z różnymi schorzeniami układu nerwowego czy mięśniowo-szkieletowego, takimi jak:
- bóle kręgosłupa,
- wady postawy,
- ograniczenia w ruchomości stawów,
- bóle przeciążeniowe,
- migreny,
- napięciowe bóle głowy,
- neuropatie,
- problemy pourazowe i pooperacyjne.
Może być również stosowana przy stwardnieniu rozsianym, chorobie Parkinsona i innych schorzeniach jako element wspierający sprawność pacjenta.
Dowiedz się więcej: Uszkodzenie stożka rotatorów – objawy, przyczyny, leczenie i diagnostyka urazu barku
Przeciwwskazania do pinoterapii
Nie zaleca się pinoterapii w przypadku:
- nowotworów złośliwych,
- zakrzepicy żył głębokich o okresie ostrym,
- zmian skórnych w fazie aktywnej,
- braku zgody pacjenta.
Nie zaleca się stosowania globalnych technik odreagowywania stref odpornościowych u osób, które wymagają stabilności układu odpornościowego. Są to:
- kobiety w ciąży,
- osoby po przeszczepach narządów (wyj. przeszczep rogówki, kości, chrząstki, skóry),
- osoby cierpiące na choroby autoimmunologiczne.
Pinopresura – możliwe skutki uboczne
Po zabiegu pinoterapii mogą wystąpić okresowe skutki uboczne. To na przykład:
- nasilenie bólu w miejscu poddanym terapii,
- obrzęk i zaczerwienienie w miejscu poddanym terapii,
- ogólne zmęczenie.
Dodatkowo techniki pocierania katami mogą spowodować powstanie zaczerwienień i siniaków. Stopień nasilenia efektów ubocznych jest zależny od indywidualnej reakcji organizmu pacjenta i zazwyczaj mija po ok. 3 dniach po terapii.
Pinoterapia – jak wygląda zabieg?
Terapia oparta jest na indywidualnym spotkaniu z terapeutą, który ma wiedzę w zakresie terapii FRSc. Rozpoczyna się od wywiadu i badania globalnego ciała pacjenta.
Następnie fizjoterpaeuta na podstawie postawionej diagnozy wstępnej, wykonuje niezbędne elementy terapii manualnej (praca dłońmi, przedramionami, łokciami terapeuty) czy masażu bańką chińską, aby przygotować tkanki do pinoterapii. Nie jest to niezbędny element i zależy od indywidualnych wskazań.
Później następuje etap terapii z użyciem narzędzi, czyli opukiwanie, pocieranie, kompresja czy oscylacja uciskowa. Sam zabieg może sprawiać dyskomfort, który znika po terapii.
Efekty pinowania
Pinoterapia jest terapią, która przynosi wiele korzyści zdrowotnych, zwłaszcza w kontekście łagodzenia różnorodnych rodzajów bólu oraz poprawy funkcji układu nerwowego. Oto główne korzyści pinoterapii:
- Redukcja bólu: Pinoterapia jest skuteczną metodą łagodzenia bólu, takiego jak ból pleców, ból głowy, ból stawów czy mięśni. Poprzez stymulację odpowiednich punktów akupunkturowych za pomocą pinów, terapia ta uwalnia endorfiny, które są naturalnym środkiem przeciwbólowym. Odruchowa redukcja napięć mięśniowych i poprawa krążenia przyczynia się do zmniejszenia odczuwania bólu.
- Poprawa funkcji układu nerwowego: Pinoterapia ma pozytywny wpływ na układ nerwowy, pomagając w redukcji objawów związanych z nerwobólami, migrenami czy zespołem napięcia przedmiesiączkowego (PMS). Stymulacja odpowiednich punktów przyczynia się do zmniejszenia pobudzenia układu autonomicznego oraz zmniejszenie nadmiernej pobudliwości receptorów w skórze. W następstwie tego następuje poprawa równowagi komórkowej w tym obszarze i przywrócenie prawidłowej odpowiedzi układu nerwowego na bodźce.
- Poprawa zdrowia ogólnego: Pinoterapia wspiera ogólne zdrowie pacjenta, wpływając pozytywnie na układ odpornościowy. Dodatkowo ma korzystny wpływ na układ trawienny, hormonalny oraz krążenia, wspierając ich funkcje i zachowanie równowagi.
- Promowanie relaksu i równowagi: Pinoterapia działa relaksująco i uspokajająco na organizm, pomagając w redukcji napięcia i stresu. Stymulacja punktów akupunktury może pomóc w przywróceniu równowagi energetycznej, co sprzyja ogólnemu zwiększeniu relaksu i poprawie samopoczucia.
Pinoterapia ma szerokie zastosowanie zarówno w bólach przewlekłych, jak i ostrych. Jej globalny wpływ na organizm powoduje, że może być stosowana również jako terapia profilaktyczna u sportowców czy osób poddawanych przewlekłemu stresowi.
Należy pamiętać, że pomimo z pozoru prostego wykonania, pinopresura wymaga obszernej wiedzy dotyczącej odpowiedniego zastosowania narzędzi terapeutycznych. Warto udać się do specjalisty, aby terapia była skuteczna i bezpieczna.
Piśmiennictwo
1. Czym jest Pinoterapia (in. Pinopresura)? – Szkolenia FRSc, Paweł Błachotnik 2022
2. Sánchez-Infante J, Navarro-Santana MJ, Bravo-Sánchez A, Jiménez-Diaz F, Abián-Vicén J. Is Dry Needling Applied by Physical Therapists Effective for Pain in Musculoskeletal Conditions? A Systematic Review and Meta-Analysis. Phys Ther. 2021
